Restrukturyzacja firmy to postępowanie, które zapewnia niewypłacalnej lub zagrożonej niewypłacalnością firmie szansę na uniknięcie upadłości i zawarcie układu z wierzycielami, a w konsekwencji odzyskanie rentowności i dalsze prowadzenie działalności. Postępowanie zapewnia ochronę przedsiębiorcy m.in. przed roszczeniami wierzycieli i organów egzekucyjnych.
Takie działanie ma swoje umocowanie prawne w przepisach ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Z dniem 1 grudnia 2021 roku znowelizowane postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU) zostało umieszczone w przepisach ustawy prawo restrukturyzacyjne. Jego podstawą stały się przepisy pierwotnego postępowania o zatwierdzenie układu oraz uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne tzw. covidowe funkcjonującego w okresie 2020- 2021 roku w oparciu o „Tarczę 4.0”.
Niewypłacalność a zagrożenie niewypłacalnością
Zgodnie z art. 11 prawa upadłościowego dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
Natomiast art. 6 prawa restrukturyzacyjnego określa, iż przez dłużnika zagrożonego niewypłacalnością należy rozumieć dłużnika, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny.
Doradca restrukturyzacyjny
W każdym przypadku restrukturyzacji prowadzonej w oparciu o prawo restrukturyzacyjne wymagany jest udział osoby posiadającej licencję doradcy restrukturyzacyjnego. W wielu przypadkach restrukturyzacja oznacza tylko określenie nowych zasad spłaty zobowiązań, np. poprzez rozłożenie ich w czasie, zmniejszenie lub umorzenie odsetek. Jednakże niekiedy jest to bardzo złożony proces i dlatego koniecznym jest kontakt na początku działań z doradcą restrukturyzacyjnym by wybrać odpowiedni rodzaj postępowania.
Postępowanie jest skierowane zarówno do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, spółek jak i rolników. Ma na celu uniknięcie upadłości i dalsze prowadzenie działalności, z której zysków będą spłacane zobowiązania. Często przyczyną trudnej sytuacji dłużnika jest wzrost kosztów prowadzonej działalności i związany z tym spadek dochodów.
Tryby postępowania restrukturyzacyjnego
Wyróżnia się cztery tryby postępowania:
- samodzielne zbieranie głosów w trybie postępowania o zatwierdzenie układu,
- przyspieszone postępowanie układowe,
- postępowanie układowe,
- sanację
Różnią się one między sobą długością trwania, skomplikowaniem oraz poziomem ochrony, którą oferują dłużnikowi oraz wysokością kosztów. W ostatnim czasie dłużnicy najczęściej występowali o restrukturyzację w ramach postępowania o zatwierdzenie układu (PZU). Bardzo często z uwagi na czas trwania, koszty oraz to, iż głównym problemem jest konieczność ustalenia nowego harmonogramu wysokości miesięcznych rat spłaty zobowiązań.
Szybkość i pewność uruchomienia, niewielkie koszty w porównaniu z innymi postępowaniami restrukturyzacyjnymi w połączeniu z szeroką ochroną przed egzekucjami to główne czynniki skutkujące tym, że PZU zdecydowanie dominuje, jeśli chodzi o rodzaj wdrażanych restrukturyzacji w naszym kraju.
Waldemar Łukaszowicz, prawnik, licencjonowany doradca restrukturyzacyjny, Prezes Zarządu Fortis Restrukturyzacje sp. z o.o