Sytuacja rolników jest obecnie bardzo trudna, z uwagi na niskie ceny skupu, a także na wysokie ceny surowców, maszyn czy paliw. Wszystko to sprawia, że rolnicy niejednokrotnie muszą decydować się na korzystanie z kredytów czy innych form finansowania.
Pierwszym krokiem w kierunku uzdrowienia finansów gospodarstwa jest przygotowanie planu restrukturyzacyjnego.
– Aby stworzyć taki plan, niezbędne jest przygotowanie kilku kluczowych dokumentów, będących drogowskazem do przyszłych działań naprawczych – mówi Waldemar Łukaszowicz, licencjonowany doradca restrukturyzacyjny i wymienia:
- opis przedsiębiorstwa dłużnika wraz z informacją o aktualnym oraz przyszłym stanie podaży i popytu w sektorze rynku, na którym przedsiębiorstwo działa;
- analizę przyczyn trudnej sytuacji ekonomicznej dłużnika;
- prezentację proponowanej przyszłej strategii prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika oraz informację na temat poziomu i rodzaju ryzyka;
- pełny opis i przegląd planowanych środków restrukturyzacyjnych i związanych z nimi kosztów;
- harmonogram wdrożenia środków restrukturyzacyjnych oraz ostateczny termin wdrożenia planu restrukturyzacyjnego;
- informację o zdolnościach produkcyjnych przedsiębiorstwa dłużnika, w szczególności o ich wykorzystaniu i redukcji;
- opis metod i źródeł finansowania oraz inne wymienione w ustawie.
Na czym polega restrukturyzacja?
– Restrukturyzacja gospodarstwa rolnego to postępowanie, które zapewnia niewypłacalnemu lub zagrożonemu niewypłacalnością gospodarstwu szansę na uniknięcie upadłości i zawarcie układu z wierzycielami, a w konsekwencji odzyskanie rentowności i dalsze prowadzenie działalności – wyjaśnia Waldemar Łukaszowicz. Postępowanie zapewnia ochronę rolnika m.in. przed działaniami wierzycieli i organów egzekucyjnych. Takie działanie ma swoje umocowanie prawne w przepisach ustawy Prawo restrukturyzacyjne.
Ustawodawca wprowadził nią do systemu prawnego cztery rodzaje postępowań, które przeznaczone są dla podmiotów niewypłacalnych, jak i dla tych, którym grozi niewypłacalność, a mianowicie:
- postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU),
- przyspieszone postępowanie układowe,
- postępowanie układowe,
- postępowanie sanacyjne.
Cechą charakterystyczną postępowania o zatwierdzenie układu i odróżniającą tę procedurę od pozostałych postępowań restrukturyzacyjnych jest jej pozasądowy charakter.
Zgodnie z art. 11 prawa upadłościowego dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
Natomiast zgodnie z art. 6 prawa restrukturyzacyjnego określa, iż przez dłużnika zagrożonego niewypłacalnością należy rozumieć dłużnika, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny.
W wielu przypadkach restrukturyzacja oznacza tylko określenie nowych zasad spłaty zobowiązań, np. poprzez rozłożenie ich w czasie, zmniejszenie lub umorzenie odsetek. Z tego powodu dłużnicy najczęściej występowali o restrukturyzację w ramach postępowania o zatwierdzenie układu (PZU). Bardzo często z uwagi na czas trwania, koszty oraz to, iż głównym problemem jest konieczność ustalenia nowego harmonogramu wysokości miesięcznych/kwartalnych rat spłaty zobowiązań.
Postępowanie o zatwierdzenie układu
W 2022 r. dłużnicy najczęściej występowali o restrukturyzację w ramach postępowania o zatwierdzenie układu (PZU). PZU stanowiło 90 proc. wszystkich postępowań. W tego rodzaju postępowaniu dłużnik zawiera umowę o sprawowanie nadzoru z wybranym przez siebie doradcą restrukturyzacyjnym, który od tego momentu pełni funkcję nadzorcy układu. Nadzorca ma za zadanie pomóc w przygotowaniu propozycji układowych, przeprowadzeniu samodzielnego zbierania głosów oraz złożeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie układu. Nadzorca powinien również przekazywać wierzycielom informacje o sytuacji majątkowej dłużnika oraz możliwości wykonania układu, żeby każdy z nich mógł podjąć racjonalną ekonomicznie decyzję odnośnie głosowania za albo przeciwko układowi. Ciężar przeprowadzenia postępowania o zatwierdzenie układu w głównej mierze spoczywa na dłużniku.
Rola doradcy restrukturyzacyjnego w procesie uzdrawiania gospodarstwa rolnego
Jeśli firmie grozi niewypłacalność lub już jest niewypłacalna – wpływają nakazy zapłaty lub rozpoczęły się zajęcia komornicze, które uniemożliwiają prowadzenie działalności to czas, aby skorzystać ze wsparcia doradcy restrukturyzacyjnego.
Dzięki jego wiedzy i doświadczeniu, firma może szybko i skutecznie przezwyciężyć trudności finansowe, zwiększyć szanse na przetrwanie i pozyskanie finansowania.
Licencjonowany doradca restrukturyzacyjny może pełnić funkcję nadzorcy układu, nadzorcy sądowego lub zarządcy w postępowaniu restrukturyzacyjnym, ale też syndyka lub tymczasowego nadzorcy sądowego w postępowaniach upadłościowych.
Restrukturyzacja – na ratunek zagrożonym gospodarstwom rolnym
Takie postępowanie może okazać się ratunkiem dla wielu gospodarstw, które znalazły się w trudnej sytuacji. Szybkość i pewność uruchomienia, niewielkie koszty w porównaniu z innymi postępowaniami restrukturyzacyjnymi o w połączeniu z szeroką ochroną przed egzekucjami stanowi główny czynnik skutkujący tym, że PZU zdecydowanie dominuje, jeśli chodzi o rodzaj wdrażanych restrukturyzacji w naszym kraju – mówi Waldemar Łukaszowicz.
Waldemar Łukaszowicz, prawnik, licencjonowany doradca restrukturyzacyjny, Prezes Zarządu Fortis Restrukturyzacje sp. z o.o
