Do 17 lipca 2022 r. Polska miała obowiązek implementować dyrektywę drugiej szansy[1]. Jest tak nazywana, ponieważ ma dotyczyć dłużników znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, gdy zachodzi prawdopodobieństwo ich niewypłacalności i ma zapobiegać niewypłacalności i zapewnieniu rentowności dłużników. Ten typ restrukturyzacji obejmie podmioty rentowne, zachęcając do restrukturyzacji na wczesnym etapie pojawiania się problemów finansowych.

Jako jedyny kraj członkowski Unii Europejskiej Polska do tej pory nie wdrożyła tej dyrektywy. Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości powróciło do prac nad wprowadzeniem dyrektywy do naszego systemu prawnego.

 Cel Dyrektywy

Celem Dyrektywy jest wdrożenie procedur szybkiego reagowania na problemy finansowe przedsiębiorców w taki sposób, aby przedsiębiorstwa nie ulegały likwidacji i mogły kontynuować swoją działalność wskutek podjętych działań restrukturyzacyjnych.

Najważniejsze zmiany

• Rozróżnienie pomiędzy restrukturyzacją zapobiegawczą (postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe) i restrukturyzacją sanacyjną (wyłącznie wobec dłużnika niewypłacalnego);
• Uproszczenie procedury składania wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego dla mikroprzedsiębiorców;
• Nowe zasady podziału wierzycieli na odrębne grupy interesów;
• Wierzytelności zabezpieczone mają być objęte układem, bez względu na zgodę wierzyciela;
• Test zaspokojenia – ma on pomóc wierzycielom zorientować się, które postępowanie będzie dla nich najkorzystniejsze z punktu widzenia sytuacji danego dłużnika;
• Przyjmowanie układu wbrew sprzeciwowi grupy wierzycieli w ramach mechanizmu cramdown, tj., jeśli plan restrukturyzacyjny spełnia kryterium ochrony najlepszych interesów wierzycieli;
• Możliwość zawarcia układu likwidacyjnego, w ramach którego będzie dokonywana sprzedaż składników majątku dłużnika ze skutkami sprzedaży egzekucyjnej;
• Umożliwienie sądowi restrukturyzacyjnemu dokonywania zmian w układzie, o ile nie naruszają one istotnych postanowień układu, a doprowadzą do zatwierdzenia ich przez sąd;
• Doprecyzowujące zasady uwzględniania przez sąd dowodu z opinii biegłego w postępowaniu restrukturyzacyjnym;
• Doprecyzowujące zasady ochrony nowego oraz przejściowego finansowania dłużnika w toku postępowania restrukturyzacyjnego;
• Wprowadzenie ograniczenia okresu zawieszenia postępowań egzekucyjnych do 4 lub maksymalnie 12 miesięcy w postępowaniu sanacyjnym.
  

Projekt ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w III kwartale 2024 r., by następnie trafić pod obrady Sejmu.

Waldemar Łukaszowicz, Prezes zarządu Fortis Restrukturyzacje sp. z o.o.  

[1] Dyrektywa 2019/1023 w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywa o restrukturyzacji i upadłości) Dz.U.UE.L.2019.172.18.